DE KLEURRIJKE GEVELS VAN TIRANA

Wandelen in Tirana

In een van onze vorige blogs hebben wij een wandeling voorgesteld in het Grote Park van Tirana. Deze keer stippelen we een andere route uit.

Wie bezocht Tirana en zag ze niet? Ze vallen op door de felle kleuren en de aparte beschilderde patronen. Wanneer je in Tirana gaat wandelen, zul je er een aantal zeker tegenkomen: De kleurrijke gevels van de hoofdstad die je waarschijnlijk nergens anders in de wereld tegenkomt. Je loopt er langs en vraagt je af: is het kunst of  kitsch? Is het geschilderd of opgelapt? Waarom beschilderen ze oude gebouwen? Vind ik dit mooi of juist niet?

Wat je oordeel ook is, Tirana is beroemd geworden in de internationale arena, onder andere vanwege deze beschilderde gevels. Waarschijnlijk heeft geen enkele voormalig communistisch land het zo aangepakt. Maar als je burgemeester kunstschilder van beroep is (geweest), dan ontkomt de stad er zeker niet aan een likje artistieke verf…

In 2000 werd Edi Rama (sinds 2013 premier) gekozen als burgemeester van Tirana. Hij zou twee volle termijnen volmaken. Rama, kunstenaar en ex-minister van Cultuur, initieerde maatregelen die het uiterlijk van de stad veranderden. Hij liet de illegale cafés in het Park van de Jeugd en langs de rivier de Lana opruimen, en de parken opnieuw beplanten met honderden bomen. 

Dat leverde hem de haat van de maffia maar veel goodwill van de bevolking op. Door een ander project, waarbij kunstenaars tientallen grijze betonnen flatblokken in bonte kleuren beschilderden, kreeg hij veel internationale bekendheid en zette Tirana goed op de kaart als ‘culturele stad’. In 2003 verleende de stad onderdak aan een prestigieuze Biennale waar veel buitenlandse kunstenaars op af kwamen. Er was ook veel kritiek, namelijk dat het beide nogal cosmetische operaties waren. De kleuren van de beschilderde gebouwen verbleekten snel in de felle zon en de toeristen die erop afkwamen klaagden: waar zijn al die beschilderde panden? Ze moesten daarna regelmatig opnieuw onder handen worden genomen. 

De eerste gebouwen die Edi Rama als burgemeester liet schilderen waren regeringsgebouwen uit de Italiaanse tijd, in rationalistische stijl, in de omgeving van het Skanderbegplein.

Later werden de geschilderde gevels mode. Deze mode die ook de bouwers van nieuwe gebouwen of premies veroverde gaf Tirana een bijzondere trend, vooral naar de zijkanten van de boulevard, het ‘Blloku buurt’ maar ook naar andere hoofdwegen. Momenteel heeft de gemeente Tirana besloten om het gevelschilderproject te restaureren om het bestaande landschap na zoveel jaren op te frissen en ervoor te zorgen dat de stad de kleuren krijgt waarvoor ze in 2003-2004 bekend werd.  Het project zal worden uitgebreid tot de gevels van alle wijken en straten van Tirana.

Genoeg reden voor ons om een route uit te stippelen voor de Nederlandse en Belgische bezoekers die een wandeling willen gaan doen in Tirana.

De wandeling:

Begin je wandeling bij de Bardhylstaat. Je komt minstens twee beschilderde flatgebouwen tegen:

We vervolgen de wandeling met twee andere flatgebouwen aan de Vasil Shanto straat.

We eindigen deze wandeling met de flatgebouw aan de Muharrem Gjollesha straat, vlak bij de bekende rotonde ‘Zogu i Zi’.

Dit zijn de beschilderde flatgebouwen van deze wandeling. Maar er zijn er meer. Bezoek bijvoorbeeld het Nieuwe Markt, en u zult meer flatgebouwen in ‘stijl’ tegen komen. Tirana, zo anders dan Wenen of Amsterdam, maar is zeker vol charmes die wachten om ontdekt te worden.

Meer weten over Tirana en de geschiedenis van de stad? We verwijzen naar onze Bestemmingspagina: Tirana.